A evidente mellora da visibilidade en datas recentes dos motivos insculturados do petróglifo do Castriño de Conxo debeuse producir ao noso entender principalmente como efecto, a curto ou medio prazo, da limpeza da alta e densa vexetación do xardín da veciña Finca Somoza. É este un valioso exemplo do delicado equilibrio no que se atopa a nosa arte rupestre, xacementos ao ar libre que resisten ao paso dos anos con silencio estoico expostos as inclemencias do noso clima e a presión antrópica nas súas máis diversas variedades, desde a explotación sostible do medio, as menos das veces, ata a explotación “extrema” do monte, como ocorre coas plantacións de especies alóctonas, os omnipresentes eucaliptais, xunto co uso de maquinaria pesada ou o seu aproveitamento lúdico dun xeito irresponsable con bicicletas ou vehículos a motor.

A limpeza da finca produciuse xa fai dous ou tres anos e o efecto inmediato que produciu foi un aumento da exposición aos ventos e á luz solar do afloramento rochoso. O borde inferior da laxe é o máis exposto na actualidade, en contraste coa súa situación anterior que se traducía nunha maior presenza de comunidades de liques e musgos na superficie. Unha maior aireación e maior exposición á luz solar provocou en moi poucos anos a desaparición de gran cantidade dos musgos e liques presentes.

Dada a sección en U moi aberta dos sucos característicos dos gravados prehistóricos desta estación a presenza destes musgos dificultaba moito a visualización dos motivos presentes, polo que a mingua desta vexetación colonizadora da superficie da rocha é o que fai posible que na actualidade se poidan apreciar detalles e novos motivos que pasaran desapercibidos nos anos 70 e 80, nas análises realizadas por A. de la Peña Santos ou M. J. Soto Barreiro.

Á suposta descuberta dun novo motivo por parte de Jose Barral, amante dos petróglifos xa coñecido por nós por ter sido o descubridor de varias estacións no veciño concello de Teo como o petróglifo de O Meau recentemente afectado por un incendio, únense outros novos motivos e tamén novos detalles de motivos xa descritos con anterioridade.

Na visita nocturna realizada recentemente polo colectivo confirmamos a existencia da espada destacada por Jose. Trátase dunha espada de grandes dimensións coa mesma tipoloxía que outras desta laxe, con nervio central e dous laterais e  pequena empuñadura. A superficie na que foi gravada destaca pola súa verticalidade en contraposición á superficie superior inclinada pero con maior tendencia á horizontalidade. A esquerda desta puidemos observar a existencia dunha segunda arma de menores dimensións que podería corresponder con un puñal. Deixamos aos especialistas a determinación da súa tipoloxía. Sobre a punta da espada observamos a presenza de trazos, un posible mango decorado con pequenas liñas e unha posible folla de machado. Estes trazos semellan superpostos e a súa correcta descrición requirirá dun estudo mais pormenorizado e da súa observación baixo diferentes condicións lumínicas. Atópanse estes motivos situados no extremo esquerdo inferior da laxe.

No borde inferior, en posición central puidemos observar a presenza de unha nova alabarda de pequenas dimensións con representación de detalles na folla similares aos das alabardas xa coñecidas con anterioridade. A disposición desta arma tamén é similar ao doutras armas da laxe, en paralelo a outra alabarda e ordenadas no mesmo sentido que a superficie da laxe cada unha delas aparece orientada en sentido contrario a outra á imaxe de dous pares de espadas/puñais presentes na laxe. Esta nova alabarda relaciónase no extremo do mango con un círculo ou cadrado con bordes redondeados e coviña central.

Non son estes os únicos novos motivos observados. Puidemos observar varios trazos conformando posibles puñais incompletos, outro círculo con coviña central e outros sucos, outro escaleriforme ou mango adornado con liñas horizontais,… Mais estes motivos requiren de un mellor estudo para poder facer unha descrición máis completa. O mesmo ocorre cos novos detalles observados nos escutiformes descritos con anterioridade como incompletos. Deixamos pendente a mellora da súa descrición ata que nós ou outros fagan unha análise mais pausada e completa a través doutros medios técnicos.

Quixemos con esta pequena entrada adiantar estes datos co obxecto de animar aos estudosos da nosa arte rupestre a facer unha revisión desta senlleira estación que sirva para acadar un máis completo coñecemento da mesma que poida axudar á súa, máis que merecida, posta en valor por parte das nosas administracións e así achegar a todos os públicos este excelente exemplo da nosa arte rupestre prehistórica nun concello como o de Santiago de Compostela, Patrimonio da Humanidade, que sempre lle deu as costas.

Para saber máis:

• Sobrino Buhigas, Ramón.(1935). Descubrimiento prehistórico. Petroglifos compostelanos de la edad del Bronce. Faro de Vigo de 1/8/1935
• Peña Santos, Antonio de la (1979). Notas para una revisión de los grabados rupestres de “O Castriño” en Conxo (Santiago de Compostela). El Museo de Pontevedra, nº 33. pp. 69-100
• Peña Santos, Antonio de la (1980), O tema da alabarda nos grabados rupestres gallegos. Brigantium, Volume 1, pp.49-69.
• Pereira García, Costas Goberna, Peña Santos.(1999).  Petroglifos en los castros gallegos.  Revista de Guimaraes, Volume especial II, Guimaraes.